Η υπόθεση του λουκέτου στην εφημερίδα «ΗΜΕΡΑ» της Πάτρας, από την αρχή, είχε σατανικές ομοιότητες με το κλείσιμο του «Ελεύθερου Τύπου». Και επειδή οι συμπτώσεις, αναπόφευκτα, δεν μπορούν να ταυτιστούν με «ζωδιακά» χαρακτηριστικά, ίσως αξίζει να επισημαίνονται.
Τόσο το κλείσιμο του «Ελεύθερου Τύπου, όσο και της «Ημέρας», ήταν σε γενικές γραμμές αναπάντεχα. Δυο μεγάλα μαγαζιά, επιφανών επιχειρηματιών, (κατά τις αναλογίες που επιτρέπουν οι συσχετισμοί Αθήνας – Πάτρας) έκλεισαν μέσα σε μια μέρα, αφήνοντας στα κρύα του λουτρού μεγάλο αριθμό εργαζομένων.
Η παύση της λειτουργίας και των δύο μαγαζιών λειτούργησε ετσιθελικά, με τον τσαμπουκά της ιδιοκτησίας που λέει «δικό μου είναι το μαγαζί ότι θέλω το κάνω και, άρα, όποτε θέλω το καίω μαζί με ότι έχει μέσα – από τα γραφεία μέχρι τους εργαζόμενους».
Και στα δύο λουκέτα, οι αντιδράσεις των εργαζομένων, μέσα στα πλαίσια της ανάγκης για αυτοοργάνωση και μπροστά στην ασφυξία που προκαλούν οι ομαδικές απολύσεις που δημιουργούν τετελεσμένες καταστάσεις – ως πρωτόγνωρη για τους περισσότερους – ήταν ένα πρόσταγμα που άγγιζε τα όρια της αυτοδιαχείρισης.
Μια ιδιότυπης μορφής αυτοδιαχείριση, που οδηγεί τους εργαζόμενους συναδέλφους όχι ακριβώς να πάρουν τις τύχες τους στα χέρια τους, αλλά να διαχειριστούν το μαγαζί που έκλεισε, το μαγαζί που (στην πραγματικότητα ποτέ) δεν ήταν δικό τους. Ένα αίτημα παραπάνω από επιθυμητό στο βαθμό που θα μπορούσε να διεκδικηθεί, αλλά ριψοκίνδυνο και ατέρμονο με πραγματικούς συνδικαλιστικούς, πόσο μάλλον με πολιτικούς όρους.
Η εξέλιξη της εφημερίδας των εργαζομένων του Ελεύθερου Τύπου με την έκδοση του – δικού τους – αντίστοιχου «Εναλλακτικού Τύπου» είναι γνωστή. Δεν μπόρεσε να συνεχίσει ως έκδοση, παρόλο το αξιόλογο περιεχόμενό της, δεν μπόρεσε να συσπειρώσει τις αξιώσεις όλων των εργαζομένων (κυρίως, επειδή υπήρχαν εξωστρεφείς αποκλίνουσες αντιλήψεις για τη διεκδίκηση των κατά τα λοιπά κοινών αιτημάτων) και, σίγουρα, δεν κατάφερε να τεκμηριώσει το αίτημα για μεταπήδηση του τίτλου «Ελεύθερος Τύπος» στα χέρια των εργαζομένων.
Άλλη μια ομοιότητα, λοιπόν, στα δυο λουκέτα είναι η κίνηση των εργαζομένων της εφημερίδας «Ημέρα» να διεκδικήσουν την παραχώρηση του τίτλου, κοινώς να πάρουν τη διαχείριση της εφημερίδας στα χέρια τους. Παρότι, όπως και στην περίπτωση του «Ελεύθερου Τύπου», θα αδυνατούσαν – ακόμη κι αν τον έπαιρναν – να λειτουργήσουν ένα μαγαζί, αφού η δουλειά του δημοσιογράφου δεν είναι να τρέχει το τμήμα μάρκετινγκ που φέρνει τις «πολυπόθητες» διαφημίσεις.
Κατά μια ανησυχητική αντιστοιχία, οι εργαζόμενοι – συνάδελφοι της «Ημέρας» βαδίζουν στο χνάρια των απολυμένων συναδέλφων του «Ελεύθερου Τύπου». Σήμερα, «θα δώσουν τη δική τους απάντηση στην ιδιοκτησία, που αυθαίρετα έβαλε τέλος στην ιστορική διαδρομή της (εφημερίδας) μετά από 65 χρόνια», σύμφωνα με ανακοίνωση της Ενωσης Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Πελοποννήσου-Ηπείρου-Νήσων (ΕΣΗΕΠΗΝ), διανέμοντας δωρεάν την εφημερίδα «Η Ημέρα των Εργαζομένων».
Πρόκειται για ένα φύλλο που επιμελήθηκαν και συνέταξαν οι εργαζόμενοι, «για να αποκαλυφθεί πλήρως ποιες ήταν οι πραγματικές αιτίες της αναστολής της έκδοσης». Που, για να υπενθυμίσουμε, έγινε «ατάκα κι επί τόπου» έπειτα από απεργία που πραγματοποιήθηκε σε τέσσερις πατρινές εφημερίδες (που οφείλουν στους εργαζόμενους δημοσιογράφους και τεχνικούς δεδουλευμένα 3 έως 12 μηνών) και αφού ο ιδιοκτήτης της μεγαλοεπιχειρηματίας Θ. Καμπέρος είχε απειλήσει ανοιχτά και ωμά στην πρώτη σελίδα τους εργαζόμενους πως αν συμμετάσχουν στην 24ωρη απεργιακή κινητοποίηση θα τους απολύσει.
Παρ’ όλες τις φυσιογνωμικές διαφορές, που έχουν να αντιμετωπίσουν οι εργαζόμενοι που προέκυψαν από τα δύο λουκέτα, τα ερωτήματα που προκύπτουν για τις ανάλογες εξελίξεις, που μπορεί να επέλθουν από τις παρόμοιες κινήσεις των εργαζομένων, πέφτουν βροχή.
Δίχως ουδεμία αμφισβήτηση, απέναντι στα εγχειρήματα εκδόσεων απευθείας από τους ίδιους τους εργαζόμενους, το πρώτο ερώτημα σχετίζεται με τη δυνατότητα της διάρκειάς τους. Και αυτόματα, μιας «ωριαίας» αναλαμπής που κινδυνεύει να χαθεί ως φωτοβολίδα και, κατ’ επέκταση, ως ήττα των εργαζομένων που συσπειρώθηκαν και δούλεψαν για την έκδοση.
Μπορούν να λειτουργήσουν αυτά τα εγχειρήματα αποτρεπτικά απέναντι στα εργοδοτικά συμφέροντα, εξασφαλίζοντας την επαναλειτουργία μιας επιχείρησης; Κι αν όχι, εξασφαλίζοντας τις χαμένες θέσεις εργασίας μέσα στο πλαίσιο της ανύπαρκτης και αδρανοποιημένης εργατικής νομοθεσίας;
Ισχύει, για παράδειγμα (ή όχι;) ότι το προσωπικό της εφημερίδας «Ημέρα» δεν είναι ούτε απολυμένοι, ούτε εργαζόμενοι, αφού ο μεγαλοεπιχειρηματίας Θ. Καμπέρος (αλήθεια διαθέτει ακόμη τρία ελικόπτερα για τις μετακινήσεις του και για χόμπι;) δεν έχει κοινοποιήσει ακόμη τις απολύσεις γιατί θα πρέπει να καταβάλει επιτόπου τις αποζημιώσεις και όχι σε μηνιαίες δόσεις, όπως πρότεινε ο ίδιος;
Και, υπάρχει το ενδεχόμενο, αν έστω αποδεικνυόταν γενναιόδωρος, να παραχωρήσει τον τίτλο της εφημερίδας που έστησε πάνω στον ιδρώτα των εργαζομένων (πρόταση που υποστήριξε η ΕΣΗΕΠΗΝ) να τη «βγάλει καθαρή» μη πληρώνοντας αποζημιώσεις, γλιτώνοντας την καταδίκη του, μετά από χρόνια, στα δικαστήρια και μη πληρώνοντας ούτε χρωστούμενα, ούτε μισθούς υπερημερίας;
Αναμένοντας με αγωνία και σκεπτικισμό τις εξελίξεις, παρακολουθούμε με ενδιαφέρον την εφημερίδα των εργαζομένων της «Ημέρας» στη διεύθυνση:
http://www.esiepin.gr/esiepin/HMERA_ERGAZOMENON.pdf