Τη νύχτα της Πέμπτης 15 προς Παρασκευή 16 Ιουλίου, στα περίχωρα της Γκρενόμπλ, δυο άνδρες, ύποπτοι για ληστεία στο καζίνο του Ουριάζ, καταδιώκονται από την αστυνομία. Ανταλλάσσονται πυροβολισμοί, και ο ένας ύποπτος, ο 27χρονος Καρίμ Μπουντουντά, με τρεις καταδίκες για κλοπές στο μητρώο του, πέφτει νεκρός από αστυνομικά πυρά λίγα μέτρα μακριά από το σπίτι του, στο (άλλοτε προοδευτικό-μεσοαστικό και τώρα πια γκετοποιημένο-μεταναστευτικό) προάστιο της Βιλνέβ.
Ακολουθούν δυο νύχτες ταραχών, κατά τις οποίες εκατοντάδες αστυνομικοί των ειδικών δυνάμεων της γαλλικής αστυνομίας συγκρούονται με κατοίκους του προαστίου, ομάδες νεαρών μαύρων και μεταναστών δεύτερης γενιάς στην πλειοψηφία τους, με τα γνωστά αποτελέσματα: καμμένα κτήρια και αυτοκίνητα, εκτεταμένες καταστροφές, πλήθος συλλήψεων, γενικευμένη αστυνομοκρατία. Μια τυπική ιστορία σε ένα τυπικό γαλλικό προάστιο, από τις πολλές που διαδέχονται η μία την άλλη, ιδίως μετά την εξέγερση του Νοεμβρίου του 2005…
Αυτό που ξεχνιέται ή παραγνωρίζεται σκόπιμα στις μητροπολιτικές ταραχές που σπαράσσουν τη Γαλλία την τελευταία πενταετία τουλάχιστον είναι η ταξική πόλωση που τις γεννά και τις αναπαράγει: γκετοποίηση, κρατική βία και καταστολή από τη μια πλευρά, περιθωριοποίηση, φτώχεια και παραβατικότητα από την άλλη. Και στη μέση, ολοένα περισσότερο, το κενό: κανένας παράγοντας, κανένας λόγος και καμιά πολιτική δεν έρχεται να γεφυρώσει την ταξική διαίρεση, το αντίθετο μάλιστα. Σπεκουλαδόροι κάθε λογής σπεύδουν να ερμηνεύσουν τον μαινόμενο κοινωνικό και ταξικό πόλεμο με όρους “τρομοκρατίας”, “τυφλής βίας”, “εσωτερικού εχθρού” – ό,τι ακριβώς γίνεται, και θα εξακολουθήσει να γίνεται, και στα καθ’ ημάς, όπως και σε κάθε νέο θέατρο του πολέμου. Δεν υπάρχουν άλλες διαφυγές, συνεχίζει η σπέκουλα, εκτός από το έγκλημα, το βόλεμα ή τη σιωπή – ισάριθμες επιλογές που καθορίζουν ποιοι τελικά θα είναι “οι κακοί”, ποιοι “οι καλοί” και ποιοι “οι απλοί πολίτες”.
Ως αντίβαρο σε όλη αυτή την κρατική και μηντιακή παρλάτα που περιβάλλει τις καθημερινές μητροπολιτικές εξεγέρσεις, τα ξεσπάσματα οργής και βίας στις δυτικές μεγαλουπόλεις, ας ακούσουμε έναν αναγνώστη του Indymedia Grenoble:
Ο Καρίμ μάλλον ήταν κακό παιδί, δεν μπορούν όλοι να είναι πολεοδόμοι, καθηγητές ή μεσαία στελέχη. Δεν υπάρχουν ηλίθιοι άνθρωποι, μόνο ηλίθιες δουλειές. Άλλωστε, για να υπάρχουν “πλούσιοι” ή “μεσοαστοί”, τίποτα δεν είναι πιο αναγκαίο απ’ τους φτωχούς. Όσο αναγκαίοι κι αν είναι όμως, οι φτωχοί δεν είναι πάντα πεισμένοι ότι το φυσιολογικό είναι να παραμείνουν κιόλας φτωχοί. Ακριβώς σε αυτό το σημείο μπορεί να εκτιμήσει κανείς την απώλεια της επιρροής της αριστεράς στα προάστια. Μερικοί μάλιστα εκεί έχουν τη γελοία φιλοδοξία να πλουτίσουν. Αν δούμε επί τροχάδην ποια μέσα διαθέτουν για να το καταφέρουν αυτό, είναι σχεδόν φυσιολογικό οι πιο έξυπνοι να αποφεύγουν εξαρχής τις λιγότερο ρεαλιστικές λύσεις: τη δουλειά, τον τζόγο, το ποδόσφαιρο ή τη μουσική. Απομένει η προσχώρηση στα κόμματα της δεξιάς ή των σοσιαλδημοκρατών, αλλά οι επικερδείς θέσεις εκεί είναι ακριβές. Ταυτόχρονα, η μαζική και σταθερή διάδοση, εδώ και 30 χρόνια, του αμερικανικού τρόπου φυλετικής αποσύνθεσης ως μόνης πολιτισμικής “αναφοράς” εμποδίζει κάθε προώθηση συλλογικών λύσεων – εκτός, βέβαια, από την αμερικανικού τύπου λύση: βάζεις φυλακή το 40% του γκέτο και καταστέλλεις εξωδικαστικά τους πιο ανήσυχους. Μετά λοιπόν από 30 χρόνια σοσιαλδημοκρατικών πολιτικών, βρισκόμαστε μπροστά σε ένα αξεπέραστο πρόβλημα. Τα γκέτο κατοικούνται στη μεγάλη πλειοψηφία τους από ανθρώπους που δεν έχουν σχεδόν κανένα είδος πολιτικής κουλτούρας, ακόμα λιγότερο αριστερής πολιτικής κουλτούρας, και που, παρά ταύτα, ή μάλλον ακριβώς λόγω αυτού, είναι ακόμα ικανοί να εξεγείρονται. Κι εμείς, δεν είμαστε ικανοί παρά μόνο για μια αυτόματη όσο και απόμακρη συμπάθεια, κι αυτό δηλαδή όταν δεν “καταδικάζουμε”. Χωρίς αμφιβολία, ο προλετάριος είναι το επανερχόμενο πρόβλημα της αριστεράς.
2 replies on “"Ο προλετάριος είναι το επανερχόμενο πρόβλημα της αριστεράς" (για τις ταραχές στην Γκρενόμπλ της Γαλλίας)”
Μήπως θα μπορούσατε να γράψετε ένα άρθρο για το θέμα του troktiko/Γκιόλια; Η άποψή σας θα είναι σίγουρα πολύ πιο ενδιαφέρουσα από αυτή των τηλεμαϊντανών…
Μετά τις ταραχές στην Γκρενόμπλ και το ξέσπασμα οργής τις αμέσως επόμενες ημέρες στο Σαιντ Ενιάν της κεντρικής Γαλλίας, όπου εξαγριωμένοι Ρομά επιτέθηκαν με τσεκούρια στο αστυνομικό τμήμα της περιοχής διαμαρτυρόμενοι για τον φόνο νεαρού συντοπίτη τους από αστυνομικό, ο Σαρκοζί βρήκε μια ακόμα "πρωτότυπη" λύση στο ζήτημα της μητροπολιτικής βίας: απέλαση των Ρομά από τη χώρα και διάλυση των καταυλισμών τους! Οτιδήποτε, αρκεί να σπρωχτούν τα σκουπίδια κάτω απ' το χαλάκι… Ξανά και ξανά, ο ταξικός εμφύλιος πόλεμος παρουσιάζεται από την κυριαρχία ως εκκαθάριση του εσωτερικού εχθρού, ως αποκατάσταση της τάξης με την καταστολή των (εθνοτικά, πολιτισμικά, οικονομικά, πολιτικά) "περιθωριακών". Και αφού είναι κομματάκι δύσκολο ν' αδειάσουν τα γκέτο από τους κατοίκους τους, ας την πληρώσουν τώρα οι πιο βολικοί Τσιγγάνοι. Τα υπόλοιπα "αποβράσματα", κατά Σαρκοζί, ας μην παραπονούνται γι' αυτή τη ναζιστικού τύπου στοχοποίηση: ακόμα βρίσκεται σε εξέλιξη η εκστρατεία του γαλλικού κράτους κατά του λεγόμενου "αναρχο-αυτόνομου κινήματος", με μαζικές συλλήψεις και διώξεις αναρχικών ανά τη γαλλική επικράτεια. Χωρίς αμφιβολία, ο σύγχρονος, καθολικός προλετάριος είναι το επανερχόμενο πρόβλημα (και) της κυριαρχίας.