Παλαιότερη αφίσα της συνέλευσής μας
Από τη στιγμή που τα ΜΜΕ λειτουργούν εντός του συστήματος και υπό τους όρους αυτού (κερδοφορία, αύξηση κεφαλαίου κτλ.), είναι επόμενο το περιεχόμενο των ειδήσεων τους να εξαρτάται από τα συμφέροντα των εκφραστών της κυρίαρχης ιδεολογίας. Η πιο βίαιη και απάνθρωπη έκφραση του συστήματος που μας επιβάλλεται, όπως έχει αποδειχθεί και ιστορικά, είναι ο φασισμός (ακόμη και αν οι εκφραστές του παρουσιάζονται ως αντισυστημικοί). Κάπως έτσι είναι σαφές ότι τα Μέσα, αποτελώντας ένα από τα κύρια «όπλα» της εξουσίας στη διαμόρφωση συνειδήσεων, έχουν ευθύνες στην εξάπλωση και το γιγάντωμα του φασισμού είτε σε πολιτικό επίπεδο (είσοδος Χρυσής Αυγής στο κοινοβούλιο) είτε αναφορικά με την ιδεολογική του διείσδυση στις μάζες.
Βήμα πρώτο: Δημιουργία «προβλημάτων» – Στοχοποίηση των μεταναστών
Τα ΜΜΕ, «παραδοσιακά» και ψηφιακά, δεν μπορούσαν εξ αρχής να στηρίξουν ανοικτά έναν φασιστικό οργανισμό. Έπρεπε να δημιουργήσουν το έδαφος, δηλαδή τα «προβλήματα» και τις «ανάγκες», που θα έρχονταν να καλύψουν μορφώματα, όπως αυτό της Χρυσής Αυγής, δήθεν ως αναγκαίο κακό.
Η πρώτη σαφής και εύκολη – για τα
media, αλλά και για το κοινό – κατεύθυνση ήταν οι μετανάστες. Γεγονότα όπως μια κλοπή πορτοφολιού, που παλαιότερα δεν θα δημοσιεύονταν ή θα κατέληγαν σε μονόστηλα των 80 λέξεων, άρχισαν να ξεπροβάλλουν ακόμη και στα πρωτοσέλιδα εφημερίδων και στα δελτία ειδήσεων με πηχυαίους τίτλους, που σίγουρα θα περιείχαν την εθνικότητα του συλληφθέντα. Σε αντίθετη περίπτωση τεχνηέντως δεν προσέθεταν – με την ίδια ζέση – την εθνικότητα, όταν ο δράστης του εκάστοτε εγκλήματος ήταν Έλληνας. Σε αυτό το σημείο να επισημάνουμε ότι τα ΜΜΕ συστηματικά αποκρύπτουν ακόμη και τα επίσημα στοιχεία της αστυνομίας που φανερώνουν ότι η εγκληματικότητα στην Ελλάδα είναι μοιρασμένη κατά 50% σε Έλληνες και μετανάστες.
Στην πάροδο του χρόνου άρχισε να εμπλουτίζεται και ουσιαστικά να δημιουργείται ένα ειδικό λεξιλόγιο. Ένας κώδικας, που εν τέλει καθιερώθηκε σε πολλά ΜΜΕ και όχι μόνο στα δεδηλωμένα δεξιά ή φασιστικά: Ο «λαθρομετανάστης» – όρος που ούτε η αστυνομία χρησιμοποιεί – οι «λαθραίοι», οι «ακραίοι μουσουλμάνοι του κέντρου» κ.ά. Ακολούθως, «έδεσαν» και τα στερεότυπα: Στον «Αλβανό κλέφτη» της δεκαετίας του ’90 ήρθαν τα τελευταία χρόνια να προστεθούν νέες ιδεοληψίες. Πέραν των κλοπών, τα ΜΜΕ άρχισαν να επιμένουν σε αστήρικτες δημοσιεύσεις για «αλλοδαπούς που τρώνε σκυλιά», «Πακιστανούς μουσουλμάνους που βιάζουν κορίτσια», «αδίστακτους Σομαλούς που χτυπούν ηλικιωμένους», «λαθρομετανάστες που φέρνουν ασθένειες» κ.ό.κ. Με την ανεργία να εκτοξεύεται και τους μισθούς να εξαϋλώνονται, η αρχική «πάσα» που έδωσαν στη Χρυσή Αυγή ήταν το συνοπτικό «μας παίρνουν τις δουλειές». Η σκηνή για την έλευση, αρχικά του “light” ακροδεξιού ΛΑ.Ο.Σ. και στη συνέχεια της Χρυσής Αυγής είχε ήδη στηθεί.
Βήμα δεύτερο: Το «λίφτινγκ» στο φασισμό
Αν και τα
media προωθούν την εντύπωση ότι ήταν ανίδεα για τις φασιστικές/δολοφονικές πρακτικές της Χρυσής Αυγής, εντούτοις είναι αυτά που τις αποϊδεολογικοποίησαν, πριμοδοτώντας τον λόγο και τις δράσεις της, ενσωματώνοντάς τη δηλαδή στο κυρίαρχο «lifestyle» και προπαγανδίζοντας τις θέσεις της άρχουσας τάξης (βλ. και εδώ).Ενδεικτικό παράδειγμα του ρόλου των ΜΜΕ ως προπαγανδιστή της Χ.Α. αποτελεί η «είδηση», που φιλοξένησε το «Πρώτο Θέμα»τον Σεπτέμβριο του 2012. «Μέλη της Χρυσής Αυγής έδειραν γιατρό που ζήτησε φακελάκι», ανέφερε ο τίτλος της είδησης για το συμβάν, που διασταυρώθηκε και εντέλει δεν… συνέβη ποτέ! Ακόμη και ο τίτλος της είδησης προδίδει την προσπάθεια του συγκεκριμένου μέσου να ντύσει την Χρυσή Αυγή με τον μανδύα του «καλού», κοινωνικού προστάτη, εγγυητή για την επιβολή της νομιμότητας. Υπενθυμίζεται ότι το ίδιο μέσο «πλάσαρε» -πριν την είσοδο της συμμορίας στο κοινοβούλιο- με στημένο ρεπορτάζ τη γιαγιά που την πάει ο χρυσαυγίτης (συγγενής της, όπως αποκαλύφθηκε στη συνέχεια) στο ΑΤΜ για να την προστατέψει από δήθεν ενδεχόμενη επίθεση κακοποιών, ενώ παρομοίως έπραξαν και άλλοι εκπρόσωποι των ΜΜΕ. Ένα άλλο ενδεικτικό παράδειγμα είναι τα συσσίτια μίσους της Χρυσής Αυγής, που από ορισμένα Μέσα προβλήθηκαν με ουδετερότητα και από κάποια ευθέως υποστηρικτικά ( βλ. «Ένα δακρυσμένο απόγευμα με τη Χρυσή Αυγή», ο τίτλος σχετικού ρεπορτάζ στη «Δημοκρατία»). Επί της ουσίας, με την προβολή των «αγαθοεργιών» των Χρυσαυγιτών τα Μέσα έκαναν επίκληση στο ήθος και το συναίσθημα της κοινωνίας/δέκτη του μηνύματος, ποντάροντας στα -φιλτραρισμένα από την «κοινή γνώμη»- αισθήματα περί δικαίου.
To στημένο ρεπορτάζ του «Πρώτου Θέματος»
Έχουμε να κάνουμε με τον γνωστό τρόπο λειτουργίας των ενημερωτικών ιστοσελίδων, τα οποία έχουν μετατραπεί σε ένα απέραντο c(l)opy-paste ανεπιβεβαίωτων ειδήσεων, που θα φέρουν τα περιζήτητα «κλικ». Στα περισσότερα διαδικτυακά μέσα επικρατεί η λογική «παίζουμε Χρυσή Αυγή γιατί είναι “πιασάρικη”», ενώ κάποια άλλα ευαγγελιζόμενα την ελευθερία απόψεων «δίνουν τον λόγο στο κοινό», δημοσιεύοντας σχόλια «αγανακτισμένων» με το πολιτικό και κοινωνικό γίγνεσθαι πολιτών, όπως ακριβώς ο λαϊκιστής Αυτιάς έδινε το μικρόφωνο στους «απλούς, μέσους πολίτες».
Το μόνο που απέμενε ήταν η αποκάλυψη των «μακιγιαρισμένων» νεοναζί στο ελληνικό κοινό. «Καμουφλάροντας» τη συνειδητή επιλογή του να προσφέρει βήμα σε φασίστες με τη συνήθη καραμέλα περί «δικαιώματος έκφρασης όλων των απόψεων» ο γνωστός… «αντιμνημονιακός», «αντιγερμανός», «αντικατοχικός», Γιώργος Τράγκας, όχι μόνο έδωσε άπλετο τηλεοπτικό χώρο στους νεοναζί, αλλά προχώρησε τη «δημοσιοκαφρίλα» του ένα βήμα παραπέρα: Κάλεσε τέσσερις Χρυσαυγίτες βουλευτές να χύσουν το φασιστικό δηλητήριο τους χωρίς κανένα πολιτικό αντίλογο (βλ.
εδώ). Οι απόψεις του Μπάμπη Παπαδημητρίου για «σοβαρή Χρυσή Αυγή» (βλ.
εδώ), οι
«Αγανακτισμένοι εναντίον κουκουλοφόρων»στην αντιφασιστική συγκέντρωση για τον Παύλο Φύσσα, οι εκπομπές Μπογδάνου και Θεοδωράκη με καλεσμένους, όπως ο Ν. Μιχαλολιάκος, είναι επιπλέον παραδείγματα του γεγονότος ότι τα παπαγαλάκια της κυβέρνησης δεν είναι άμοιρα ευθυνών για την άνοδο της Χρυσής Αυγής και του φασισμού γενικότερα.
«Ένα δακρυσμένο απόγευμα με τη Χρυσή Αυγή» ο τίτλος του άρθρου στη «Δημοκρατία»
Βήμα τρίτο: Καταστολή του (αντιφασιστικού) Κινήματος
Τη στιγμή που τα καθεστωτικά ΜΜΕ σιγόνταραν τους νεοναζί, παράλληλα έριχναν λάσπη σε κοινωνικούς και ταξικούς αγώνες και στήριζαν με το λόγο τους τις κυβερνητικές επιλογές, όπως τον ξυλοδαρμό διαδηλωτών από τα ΜΑΤ σε πορείες και απεργίες, την εισβολή σε καταλήψεις (Σκαραμαγκά, Αμαλίας κτλ) και γενικότερα την ακραία καταστολή σε όποιο κοινωνικό κομμάτι επέλεγε να αντισταθεί και να περάσει στο κομμάτι της αντεπίθεσης.
Πρόκειται για τα ΜΜΕ, που καθημερινά επιδίδονται σε τρομοκρατία των πολιτών «σε περίπτωση εξόδου της χώρας από την ευρωζώνη», στρώνοντας κατ΄αυτό τον τρόπο το χαλί σε μια σειρά επώδυνων μέτρων («ψαλίδι» σε μισθούς και συντάξεις, κατάρρευση ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, απολύσεις κτλ.). Ό,τι αγωνιστική απάντηση ερχόταν από την κοινωνία, τα ΜΜΕ φρόντιζαν να το συκοφαντούν με ποικίλους τρόπους: «το κλείσιμο του κέντρου καταστρέφει την εικόνα της χώρας στο εξωτερικό», «οι διαμαρτυρόμενοι σκέφτονται μονάχα τη συντεχνία τους, ενώ σε άλλες η κατάσταση είναι χειρότερη», «η απεργία ταλαιπωρεί και δυσκολεύει τους υπόλοιπους πολίτες». Στήνοντας δηλαδή στον τοίχο ό,τι αντίσταση προέβαλε, τα ΜΜΕ συστηματικά «έθαβαν» και «θάβουν» το εργατικό κίνημα και τους αγώνες, κάνοντας την ίδια στιγμή περισσότερο οικεία τα μυθεύματα των φασιστών και αμβλύνοντας τελικώς τα αντιφασιστικά αντανακλαστικά της κοινωνίας.
Ενώ η σχέση των ΜΜΕ με τον φασισμό ήταν καθημερινή εικόνα στις ειδήσεις, ήρθε η ποινική δίωξη της Χρυσής Αυγής και ό,τι ξετυλίχθηκε μετά απ΄αυτήν (υπόθεση Μπαλτάκος κτλ, ντοκουμέντα για τη δράση του μορφώματος κτλ.). Σ’ αυτό το σημείο τα ΜΜΕ, που τόσα χρόνια καλλιεργούσαν τις αντιλήψεις της (αστικής) δημοκρατίας περί δικαίου και ενσωμάτωναν τα ακροδεξιά και φασιστικά ιδεολογήματα, βρέθηκαν σε αμηχανία.
Το κουβάρι των εξελίξεων τα οδήγησε στο να γυρίσουν την κλεψύδρα, να μετατραπούν εν μία νυκτί σε τηλεκριτές των πρακτικών των νεοναζί και να αντιστρέψουν την εξόφθαλμη αβάντα τους προς αυτήν, τη στιγμή που τόσο καιρό έδρεπαν τους θεαματικούς καρπούς του υποτιθέμενου κοινωνικού έργου των ναζιστών. Οι εκπρόσωποι των «σάπιων» ΜΜΕ σε μια προσπάθεια να τηρήσουν τα προσχήματα επιδίδονται σε αντιφασιστικές «τουφεκιές» και κροκοδείλια δάκρυα. Παράλληλα, αναλώθηκαν σε τηλεοπτικές κοκορομαχίες και άρθρα γνώμης με μπόλικο «προβληματισμό» για την κοινωνική και πολιτική κατάσταση.
Δολοφονία του αντιφασίστα Φύσσα: Ένας χρόνος μετά
Ακόμη και ένα χρόνο μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα στο Κερατσίνι, παρά τις αντιφασιστικές «καταγγελίες» των ΜΜΕ, το ιδεολογικό «λίφτινγκ» τους στο φασισμό δεν εκλείπει. Σκηνικά, όπως τα tweets δημοσιογράφου για το site bankingnews.gr αναφορικά με την -ανοιχτή- αβάντα στην Χρυσή Αυγή, το… εμπνευσμένο «ξέπλυμα» του Star Channel με το σβησμένο τατουάζ-σβάστικα ενός από τους κατηγορουμένους για τη διπλή δολοφονία των Χρυσαυγιτών στη Μεσσηνία (βλ.
εδώ)
, ή ακόμη πιο πρόσφατα η -δίχως κανένα πρόβλημα – συνέντευξη του ΣΚΑΙ για την πυρκαγιά στο Π. Φάληρο από έναν φασίστα απλώς έρχονται να επιβεβαιώσουν τον κανόνα που θέλει πολλά ΜΜΕ σε αγαστή συνεργασία με τους φασίστες. Και αν οι Χρυσαυγίτες χύνουν δάκρυα για την εκμετάλλευση της εργασίας μας στις ηλεκτρονικές εκδόσεις, πρόκειται για δάκρυα κροκοδείλια, που δεν πείθουν ούτε εμάς, ούτε κανέναν.
Δίχως πρόβλημα ο ΣΚΑΙ φιλοξένησε δηλώσεις φασίστα με τατουάζ-σβάστικα
To σκηνικό, όμως, ένα χρόνο μετά τη δολοφονία του Φύσσα δεν παραμένει ίδιο και απαράλλαχτο για εμάς, ως εργαζόμενους στα ΜΜΕ και εν τέλει ως ανθρώπους. Περισσότερο από ποτέ, συνεχίζουμε να αγωνιζόμαστε καθημερινά στον δρόμο, στα σχολεία, στις γειτονιές, στους εργασιακούς χώρους, στα πανεπιστήμια. Με ακόμη περισσότερο πάθος συνεχίζουμε να υπερασπιζόμαστε αποφασιστικά τα δικαιώματά μας και να υψώνουμε τείχη αντίστασης στους φασίστες, που δεν έχουν καμία απολύτως θέση στη ζωή μας.
Δεν πρόκειται ποτέ και πουθενά να υψώσουμε λευκή σημαία στον φασισμό
