Όσοι και όσες έχουν εργαστεί στην Hellas Online για αρκετά χρόνια γνωρίζουν πως οι Δεκέμβρηδες δεν ήταν ποτέ αναίμακτοι. Κάθε χρόνο, το τελευταίο μήνα του έτους που κλείνουν οι ισολογισμοί γινόταν ένα «ξεκαθάρισμα» του προσωπικού με στοχευμένες απολύσεις σχεδόν απ’ όλα τα τμήματα. Έτσι λοιπόν και φέτος για όποιον/α ήταν αρκετά παρατηρητικός θα διαπίστωνε πως από τις πρώτες μέρες του Δεκέμβρη υπήρχε μεγάλη κινητικότητα στα τηλ. κέντρα της εταιρείας: meetings μεταξύ στελεχών με εντυπωσιακή συχνότητα, μεταφορές προσώπων και νέες προσλήψεις με μειωμένες ασφαλώς συμβάσεις.
Κανείς όμως δε μπορούσε να φανταστεί στις 18/12 πως με το πάτημα ενός κουμπιού θα αποχωρούσε το μισό προσωπικό της εταιρείας (460 άτομα). Τα αφεντικά της εταιρείας δούλευαν συνεχώς τους τελευταίους μήνες κρυφά και αθόρυβα για το επιβλητικό σχέδιο τους. Αρχικά έστησαν μια νέα εταιρεία-καθρέφτη όπου ο διευθύνοντας σύμβουλός της μπήκε ένας εν ενεργεία διευθυντής της Hol μεσαίου στελέχους. Στη συνέχεια το δ.σ. ορίστηκε κυρίως με άτομα της μητρικής εταιρείας. Εφ’ όσον η νομική μορφή ήταν έτοιμη το μόνο που έμενε ήταν η μεταφορά προσωπικού στη νέα εταιρεία.
Το πρωί της 18/12 λοιπόν οι εργαζόμενοι στη διεύθυνση customer operations και πωλήσεων μαθαίνουν πως μεταφέρονται στη νέα εταιρεία εργολάβο μέσω του γνωστού outsourcing και θα υποστούν μια μείωση μισθού μέχρι 20 τοις εκατό. Για να γίνει αυτό δηλώνουν πως παραιτούνται και εισπράττουν ένα ποσό έναντι αποζημίωσης. Σε αντίθετη περίπτωση μένουν «χωρίς αντικείμενο εργασίας» και απολύονται κατευθείαν. Ο εκβιασμός-φάκα προφανής αλλά για να εμφανιστεί συγκαλυμμένος προτείνεται πως το τυρί -ο βασικός μισθός- θα παραμείνει ως έχει για τους επόμενους τρεις μήνες και μετά θα επέλθει η μείωση.
Το μέτρο αυτό όμως ισχύει οριζοντίως για όλους; Ασφαλώς και όχι. Για να μπορέσει να είναι επιτυχημένο πρέπει να δημιουργεί διαχωρισμούς ώστε να διασπάει την ενδεχόμενη ενότητα των εργαζόμενων. Όλα τα στελέχη (supervisors, team leaders, managers) που μεταφέρονται στη νέα εταιρεία είχαν φροντίσει να εξασφαλίσουν τα προνόμια τους. Μεταφέρθηκαν στη νέα εταιρεία χωρίς να υποστούν καμία μείωση μισθού και διατηρούν όλα τα δικαιώματα τους (προϋπηρεσία κλπ) στη νέα εταιρεία. Τη συνέχεια πήραν τα τμήματα backdesk. Πρόκειται για ολιγομελή τμήματα με εξειδικευμένο αντικείμενο και ενδεχόμενη διακοπή λειτουργίας αυτών θα λειτουργούσε σοβαρό πρόβλημα. Για να αποσπαστεί η συναίνεση τους η μείωση μισθού σε αυτά περιορίστηκε σε 10 τοις εκατό. Τι απομένει; Μα ασφαλώς τα τηλ. κέντρα της εταιρείας, αυτά που κάνουν τη βρωμοδουλειά και τη λάντζα της πρωτοβάθμιας επικοινωνίας με τον πελάτη (πωλήσεις, εξυπηρέτηση πελατών, τεχνική υποστήριξη). Αυτά είναι που θα υποστούν τη μείωση μισθού κατά 20 τοις εκατό. Όμως ακόμα και εντός αυτών των τμημάτων υπάρχουν διαφοροποιήσεις μεταξύ τηλεφωνητών πλήρους ή μερικής απασχόλησης. Οι agents μερικής απασχόλησης δεν επηρεάζονται καθόλου από τη μείωση αυτή καθώς αμείβονται ήδη με 300 ευρώ/ μήνα οπότε δεν αλλάζει κάτι ουσιαστικά για αυτήν τη υποκατηγορία.
Τελικά προς τι όλος αυτός ο χαμός λοιπόν; Μα φυσικά για τους τηλεφωνητές πλήρης απασχόλησης. Αυτοί είναι ο κύριος στόχος. Για αυτούς γίνεται όλη η δουλειά. Αφού αποδεχθούν τη μείωση μισθού πρέπει να εγκαταλείψουν την ασφάλεια της συλλογικής σύμβασης που είχαν και να υπογράψουν ατομική σύμβαση, οι όροι της οποίας είναι οι επαχθέστεροι που θα μπορούσαν να διατυπωθούν. Η σύμβασή τους δηλώνει ρητά πως οι 40 ώρες εργασίας εβδομαδιαίως που ίσχυαν μέχρι τότε παύουν να υπάρχουν και θα εργάζονται εφεξής όσο επιθυμεί και έχει ανάγκη ο εργοδότης ανεξαρτήτου ημέρας και ώρας. Ο χρόνος εργασίας ξεκινάει από τη στιγμή που κάνουν είσοδο στο σύστημα (login) ενώ υπογραμμίζει πως ο χρόνος άφιξης και αναχώρησης από το κτίριο δεν συμπεριλαμβάνονται στον εργάσιμό χρόνο. Οι οποίες δε προσαυξήσεις στο μισθό λόγω νυχτερινής εργασίας, αργίας και υπερωριών γίνονται οικειοθελή παραχώρηση του εργοδότη που μπορούν να ανακληθούν ανά πάσα στιγμή.
Με δεδομένη τη γενικότερη ανασφάλεια που κυριαρχεί γύρω μας με τα επίπεδα της ανεργίας να φτάνουν πλέον στο 30 τοις εκατό του ενεργού πληθυσμού οι εργαζόμενοι των τηλ. κέντρων, οι μόνοι πραγματικά πληγέντες αυτής της αλλαγής, βρέθηκαν με το μαχαίρι στο λαιμό και είχαν να επιλέξουν ανάμεσα στην άμεση απόλυση ή στην παράτασή της για μερικούς μήνες μέχρι ς ότου τα αφεντικά εκπαιδεύσουν τους φθηνότερους αντικαταστάτες μερικής απασχόλησης. Ενδεικτικό της κατάστασης είναι πως αρκετοί από αυτούς ρωτούσαν αν χάνουν το «προνόμιο» του επιδόματος ανεργίας με την υπογραφή της νέας σύμβασης.
Η HOL λοιπόν, απαλλαγμένη από το βάρος του μισού της προσωπικού γίνεται ελκυστικότερη και μπορεί πλέον να πωληθεί ή συγχωνευτεί με όποια άλλη εταιρεία του κλάδου των τηλεπικοινωνιών στο πλαίσιο γενικότερων αναδιαρθρώσεων εντός αυτού από τα αφεντικά. Το μόνο σίγουρο είναι πως οι εργαζόμενοι θα βγουν ζημιωμένοι αν δεν αποφασίσουν να σπάσουν τους διαχωρισμούς και να αγωνιστούν για να διασώσουν τα δικαιώματά τους βγαίνοντας σε ευθεία σύγκρουση με τα αφεντικά στο πλαίσιο ενός ανελέητου αόρατου πολέμου που διεξάγεται καθημερινά. Δεν χρειάζεται να ψάξουμε αλλού αρκεί να δούμε γύρω μας. Το παράδειγμα μεταφοράς εργαζομένων μέσω outsourcing, γίνεται προσπάθεια να επιτευχθεί μεταξύ των τεχνικών της Vodafone και Wind χωρίς ωστόσο μέχρι στιγμής να έχει στεφθεί με επιτυχία εξαιτίας της αντίστασης των εργαζομένων.
